Bazen şunu düşünüyorum acaba esnaf tabelarında yazılan yazılara bakıp ayıplanan ve Türkçe’miz ne hale geldi diyen bir toplum olarak kullanılması gereken kelimeler hakkında ya da Türkçe’mizi nasıl koruyacağımız hakkında ne biliyoruz. Örneğin sunshine hypermarket yazan bir alışveriş merkezine karşı sahip olduğumuz bu önyargıyı Türkçe hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için araştırma çabasına dönüştürüyor muyuz? Nerdeee…”Mahvettiler Türkçe’yi bak adam ne yazmış tabelaya sanşayn tüüüüüü”…
Bazı forumlarda moderatör ya da yöneticilerin Türkçe’mizi doğru kullanalım tavrı sergilerken düştükleri yanlışları görünce ağzınızdaki kabak tadı size nasıl geliyor? Peki bir insana Türkçe’yi doğru konuş het hüt yoksa forumda yazı yazma derken niye yol göstermiyorsunuz? Neden bir forum başlığınızda bu konuyla ilgili olmuyor? Tabiki ülke manzarası banane kardeşim ben mi yetiştireceğim bu saatten sonra ya da ben mi vereceğim bu bilgileri? EVET ARKADAŞIM EÄžER ELEŞTİRİYORSAN YOL GÖSTERMESİNİDE BİLECEKSİN, kolaya kaçamazsın. Eğer kullanıcı bir cevap yazarken yanlış yazmışsa, altına sen doğrusunu yazacaksın. Diyeceksinki Türkçe’de soru eki olan mi ayrı yazılır. Bunu dersen kullanıcı bir daha bu hataya senin forumunda değil başka yerlerde de düşmez ve o da senden öğrendiğini daha güçlü hissettiği bir yerde başkasına satar, kötü mü yapar? Kötü birşey satmıyor ki!!! Bilgi taslıyor…hemde yararlı cinsinden..
Kaçımız acaba oturupta Türkçe bir sözlüğü bitiriyoruz? Neden mi? Sözlükte bir kitap değil mi arkadaşlar? Rap sanatçısı Ceza da şarkılarını daha iyi yazabilmek için bir Türkçe sözlük okunması gerektiğini söylerken (bir tv programında bu öneriyi yaptığını izlemiştim) bu akımı takip eden ve ingilizce bilmeyen gençlerin “filanki hede büdü similnayşın” şeklinde garip cümleler sarf edip ingilizce şarkı söyleme çabası size garip gelmiyor mu?
Türkçe konusunda hassas davranmaya çalışıyorum, geçenlerde çevirisini yaptığım bir yazılımda reply ya da benzeri ingilizce kelimeleri cevap olarak mı yoksa yanıt olarak mı çevirmem gerektiği sorusu aklıma takıldı ve bir araştırma yaptım, sonuç biraz ayrınıtılı gibi gelecek ancak edindiğim bilgiler bir o kadar da ilginç, başarı dahil hemen hemen herşeyin ayrıntıda (detay değil 
) saklı olduğunu düşünen birisi olarak yazının devamını okumanızı ve eğer konu hakkında bilginiz varsa yorumda bulunmanızı isterim.
Elimizdeki en eski Kur’an çevirisinde†“yanut†kelimesi “ceza†karşılığı olarak geçmektedir.
Dilimizin temel eseri, en eski sözlüğü olan ve XI. y.yılda Kaşgarlı Mahmut tarafından hazırlanan Divanü Lügati’t Türk’te “yanıt†kelimesi madde başı olarak üç yerde geçmektedir. Bunlardan ikisinde kelimeye “cevap†karşılığı verilmemiştir. Tercüme Cilt 3, sayfa 8 ve 28’de aynen “karşılık, bedel, ivaz†karşılıkları verilmektedir. Yine 28. sayfada madde başı olarak 3. defa geçen “yanıt†kelimesine “cevap†“söz yanutu†karşılıkları verilmiştir.
“Yanıt†kelimesi, dilimizin temel eserlerinden olan ve yine XI.y.yıl da yazılmış bulunan Kutadgu Bilig’de (Yusuf Has Hacip) “cevap†ve “karşılık†manaları ile 134 defa geçmektedir. Ancak aynı eserde “cevap†kelimesi de kullanılmıştır. Hattâ daha XI. y.yılda “yanut†kelimesi yerini “cevap†kelimesine bırakmağa başlamıştır. Çünkü Kutadgu Bilig’de “cevapâ€, “yanutâ€tan daha fazla kullanılmıştır. Yanıt, 134 defa kullanılmışken, cevap 177 defa kullanılmıştır.
15. y.yıldan sonra pek kullanılmayan “yanıt†kelimesine Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanan ve 1943’te basılan Tanıklarıyla Tarama Sözlüğünde: “Mükafat, karşılık, ivaz (bedel)†karşılıkları verilmiştir. Görüldüğü gibi .”yanut” kelimesine bu sözlükte de “cevap†karşılığı verilmemiştir.
Size ilginç gelebilecek bir bilgi daha. Dilimizden Yunanca’ya üç bin, Sırpça’ya dokuz bin, Bulgarca’ya beş bin kelime geçmiştir. Sadece Basra Arapçası’nda üç bin kelime vardır. Yine Arnavutça’nın % 33’ü Türkçedir.
Eski metinlerde gördüğümüz ve “ceza, mükâfat, karşılık, bedel, ivaz, cevap†gibi karşılıklar verilmiş, bu manalarda kullanılmış olan “yanıt†kelimesi ölmüş bir kelimedir. Çünkü “cevap†karşılığı olarak Türkiye Türkçesi metinlerinde pek görülmemektedir.(9) “Yanıt†kelimesi öldüğü gibi bu kelimenin “dönmek†manasına gelen “yanmak†(yan-)- kökü de ölmüştür. Bugün hiç kimse “yanmak†fiilini “dönmek†manası ile kullanmamakta, bilmemektedir. Sadece bu kökten yapılmış ve kalıp halinde kalmış bulunan “yankı†ve “yansımak†kelimeleri kullanılmaktadır.
Yukarıdaki bilgiler size ilginç geldiyse devamını okumak için bu bağlantıyı ziyaret edebilirsiniz.
